maandag 10 juni 2019

10 krachtlijnen voor het herstel van de sociaaldemocratie



Juni 2019

10 krachtlijnen voor de discussie over het herstel van de sociaaldemocratie in Vlaanderen. Een bijdrage tot een debat dat na de verkiezingsnederlaag van 26 mei 2019 alle kanten uitgaat. Deze krachtlijnen vinden hun oorsprong in eerdere bijdragen op deze blog en in een aantal artikelen gepubliceerd in het tijdschrift Samenleving en Politiek in de periode tussen 2014 en 2019. 


1.     Het partijprogramma moet drie lagen bevatten: een langetermijnvisie op de postkapitalistische samenleving, een programma van structuurveranderingen, een bundel van actuele eisen
-       Een langetermijnvisie moet uitgaan van de structurele crisis van het neoliberale laatkapitalisme. Die visie breekt met de derde weg, maar ook met de klassieke recepten van het naoorlogse Keynesianisme. Die visie moet de contouren schetsen van een postkapitalistische samenleving gebaseerd op duurzaamheid, gelijkheid en solidariteit, waarin de samenleving zich autonoom kan ontwikkelen en de staat een sturende rol heeft.
-       Een programma van structuurhervormingen legt de wilde ontwikkeling van het monopoliekapitalisme aan banden, verankert de herverdelingsmechanismen in een versterkt socialezekerheidssysteem, versterkt de bewaking van de fundamentele mensenrechten, zorgt voor een grondwettelijke grondslag van het klimaat- en milieurecht (recht op een leefbare duurzame wereld als basisrecht)
-       Actueel programma bindt de strijd aan tegen armoede, maakt de privatisering van de basisdienstverlening ongedaan, zorgt voor een menselijke oplossing voor de migratieproblematiek, verschuift de belastingdruk van arbeid naar vermogens, …

2.     De afbraak van de sociale zekerheid stoppen is niet alleen een kwestie van behoud van verworven rechten, maar ook van de verdere versterking en uitdieping ervan. De sociale zekerheid moet worden beschouwd als een beschavingsproject, dat internationaal moet worden uitgebouwd (eerst op Europese schaal, vervolgens als een mondiaal gegeven). Hier ligt de oplossing voor het wegwerken van Europese en mondiale ongelijkheden.

3.     Verdediging van de democratische verworvenheden (strijd tegen elke vorm van discriminatie, democratische staatsordening, bescherming van de privacy, scheiding kerk en staat) moet een krachtdadig antwoord bieden op de opkomst van extreemrechts

4.     Socialisme is internationalisme. Dat betekent verdere uitbouw van Europa en omvorming van het neoliberale Europa tot een sociaal Europa, rond de invoering van een Europese sociale zekerheid. Het idee van een brede pacifistische wereldbeweging moet nieuw leven worden ingeblazen om mondiale conflicten te ontmijnen.

5.     Socialisme moet verbreed worden tot eco-socialisme:

-       Een maatschappijvisie gebaseerd op duurzaamheid en een programma dat duurzaamheid in de praktijk brengt
-       Nadruk leggen op leefbaarheid en duurzame samenlevingsvormen, wat wil zeggen een visie op stedelijkheid als ecologische woonvorm en op de verhouding tussen woonomgeving en natuur
-       Een internationalistische visie op duurzaamheid
-       Het ontwikkelen van een ethische visie op produktie én consumptie

6.     Verbreding van de democratie: ondersteuning van de zelforganisatie van burgers op politiek (burgerinitiatieven), economisch (coöperaties) en cultureel vlak. Herovering van de publieke ruimte (commons).

7.     (Eco-)socialisme als een cultuurbeweging:

-       Een visie op identiteit waarbij sociale en democratische verworvenheden als onderdeel van de identiteit worden beschouwd
-       Tegen vermarkting van cultuur: stimulering van cultuurbeleving in zijn meest brede uitingen
-       Cultuur als middel tot gemeenschapsvorming

8.     Het identitaire discours vervangen door een discours over emancipatie. Het doel van het (eco-)socialisme moet zijn dat de mens zich als individu en mensen zich als groep emanciperen, vrij van onderdrukking en zorg om het overleven.

9.     Een visie op de uitbouw en de versterking van links uitwerken op basis van een inhoudelijke niet vanuit een tactische benadering van partij-opbouw. Een partij als middel en niet als een doel op zich. Een socialistische partij moet in haar basisactiviteiten veel meer opgaan in de brede linkse stroming in Vlaanderen. Een brede socialistische partij, waarbinnen diverse stromingen aan bod kunnen komen, kan een kristallisatiepunt van de linkerzijde zijn. Het middenveld van vakbonden en sociale organisaties kan zo opnieuw een krachtig politiek verlengstuk krijgen. Maar dat betekent niet noodzakelijk op de eerste plaats het versterken van de eigen partij. Het betekent wel: aanwezig zijn daar waar het nodig is, mensen een stem geven, ideeën met elkaar confronteren,…

10.  Met andere linkse politieke partijen en stromingen moet gezocht worden naar de mogelijkheid van frontvorming en gezamenlijke politieke actie in een sfeer van collegialiteit en wederzijds respect.




DE KOERS VAN CONNER De twijfels van een langjarig partijlid

Dit blogbericht is een herwerkte versie van een bijdrage die in mei 2023 online werd gepubliceerd op de website  www.sampol.be  in de aanloo...