Het tij keren

Tegen de uiterst-rechtse populistische vloedgolf in Europa

Verklaring van Jeremy Corbyn, December 2017 *

We kunnen er onze ogen niet langer voor sluiten. Populistisch rechts kent in Europa een bijzonder onrustwekkende en snelle opgang: het Front National in Frankrijk, de eenmanspartij van Wilders in Nederland, UKIP in Groot Brittannië, Jobbik in Hongarije, het Vlaams Belang in België, AfD in Duitsland.... Ook Donald Trump in de Verenigde Staten hoort thuis in dit rijtje. Die doorbraak van uiterst rechts schudt de politieke wereld in Europa en daarbuiten door elkaar.

Socialisten, groenen en andere progressieven moeten zich bewust zijn van de redenen waarom die rechtse populisten op dit ogenblik terrein winnen.  Die doorbraak zorgt ervoor dat het steeds moeilijker wordt om onze boodschap te verspreiden.  Het is daarom dringend nodig dat de linkerzijde opnieuw het politiek leiderschap toont, dat nodig is om zich op te werpen als een echt alternatief voor rechts.

We weten dat de kloof tussen arm en rijk steeds groter wordt. We weten dat de levensstandaard van de meerderheid van de bevolking achteruitgaat. We weten dat de maatschappelijke onveiligheid groeit.

Tegelijk zien we dat vele mensen zich in de steek gelaten voelen,  murw geslagen door de onbeheersbare gevolgen van de globalisering en dat ze zich daardoor machteloos voelen tegenover wat op hen afkomt.

Rechtse populisten spelen in op die problemen en op de machteloosheid die mensen voelen om die op te lossen.  Maar de oplossingen die zij voorstellen zijn vergiftigde recepten uit het verleden. Ze verpakken hun recepten in verhalen die moedwillig de mensen verdelen, door voortdurend zondebokken aan te wijzen. De rechtse populisten zijn politieke parasieten, die gevoed worden door de zorgen van de mensen over de algemene verslechtering van hun levensomstandigheden. Hun antwoord bestaat erin de meest kwetsbare bevolkingsgroepen de schuld van de miserie te geven.

Als reactie daarop moeten we doen wat echt nodig is: de weg tonen van hoe we de controle over ons leven terug kunnen nemen uit de handen van de machtigen der aarde en hun trouwe politieke dienaren. Zolang we daar niet in slagen zal de sirenenzang van populistisch uiterst-rechts blijven teren op de reële maatschappelijke problemen.

Daarom moeten progresieve partijen en bewegingen durven breken met het failliete economische en politieke establishment, dat voor die ellende heeft gezorgd.

We zijn er ons van bewust dat het moeilijk is langdurig werklozen ervan te overtuigen dat hun werkloosheid niet de schuld is van immigranten, die hun jobs zouden hebben afgepakt, maar wel het gevolg van de economische politiek van rechts, die niet gezorgd heeft voor duurzame groei, veiligheid en betere leefomstandigheden voor iedereen .

We zijn er ons van bewust dat het moeilijk is duidelijk te maken dat de kwaliteit van de openbare dienstverlening achteruitgaat door jarenlange besparingen en wilde privatisering, in plaats van door de zogezegde verspillende overheid.

Mensen overtuigen is moeilijk, maar het is levensnoodzakelijk.

Er wordt ons voortdurend ingepeperd dat we onze socialistische, groene en progressieve principes moeten opgeven, om verkiezingen te kunnen winnen en terug aan de macht te komen. Dat is onzin!

De reden waarom rechts op dit ogenblik aan een opmars bezig is, is dat de boodschap van wat een groene en socialistische  politiek kan verwezenlijken voor het verbeteren van het leven van de mensen, minder en minder uitgedragen wordt.

Het is voor veel mensen niet meer duidelijk waarvoor de progressieve beweging staat.

In de afgelopen jaren heeft Europees links zich immers al te veel opgeworpen als verdediger van een failliet systeem, in plaats van de voortrekker te zijn van de radicale en sociale hervormingen, die de wereld in de 21^ste eeuw nodig heeft.

Veel te dikwijls is links de medeplichtige geweest van roekeloos en losgeslagen kapitalisme, in plaats van dat kapitalisme in vraag te stellen en te bestrijden.

Veel te dikwijls gedroeg links zich als een woordvoerder van een geprivilegieerde elitaire minderheid, in plaats van de verdediger te zijn van de belangen van de meerderheid van de burgers, werkenden en sociaal zwakken.

Als wij ons alleen maar gedragen als verdedigers van de status quo, hoe kunnen we dan verlangen dat de mensen zich naar ons richten, terwijl zij dagelijks ondervinden dat de status quo voor hen heeft gefaald.

We moeten integendeel de kracht worden van de echte verandering en breken met de mislukte elitaire politiek en het mislukte economische beleid van het verleden.

Als we dat doen, dan kunnen we er goede moed op hebben dat onze principes van solidariteit, internationalisme, groen socialisme de kern zullen worden van een nieuw sociaal Europa voor de 21^ste eeuw.

Het is voor ons van levensbelang dat onze  boodschap nooit kan worden gebruikt om vluchtelingen of buitenlandse werknemers als zondebok voor de problemen aan te wijzen. Wanneer we het over vluchtelingen hebben, dan spreken we over mensen, niet over nummers, of over een last voor onze samenleving. In de plaats daarvan moeten we het hebben over kinderen, moeders, vaders, zonen en dochters, alsof het onze eigen kinderen, moeders, vaders, zonen en dochters zijn. In het aanschijn van de grote migratiegolven, moeten we samenwerken om een eind te maken aan de uitbuiting van buitenlandse werknemers. Op die manier moeten we een einde maken aan hongerlonen en schandalige werkomstandigheden, zodat er ook een einde komt aan het opbod tussen landen naar steeds ellendiger werkomstandigheden.

We kunnen niet langer dulden dat de rechtse populisten vluchtelingen en buitenlandse werknemers gebruiken om verdeeldheid en angst te zaaien.

Als socialisten en progressieven respecteren we de beslissing van de Britten om de Europese Unie te verlaten, maar socialistische en progressieve partijen in heel Europa moeten mee zoeken naar de best mogelijke oplossing voor het politieke probleem dat nu is ontstaan, zowel voor de mensen in Groot Brittannië als voor die in de rest van Europa.

De rechten van alle europese burgers in Groot Brittanië zelf moeten gegarandeerd worden, voordat de onderhandelingen over de Brexit beginnen. De onderhandelingen moeten op een transparante wijze worden gevoerd, zodat er een oplossing uit de bus kan komen, die voor iedereen in Europa werkbaar is. Om hieraan te werken worden de socialistische progressieve partijen en bewegingen uit heel Europa in februari in Londen uitgenodigd voor een linkse conferentie.

We geloven dat onze beweging de noodzakelijke nieuwe ideeën in zich draagt om de handschoen op te nemen en de rechtse populisten te verslaan. Maar we moeten die ideeën ook kunnen doen groeien en energie opbouwen. Daarom is het nodig in onze bewegingen en partijen de nodige ruimte voor ideeën te creëren. Daarvoor moeten we een beweging opbouwen die gebaseerd is op een werkelijk democratische cultuur.

Wanneer de mensen hun geloof verliezen in de mogelijkheden die politiek kan bieden om hun leven te verbeteren, dan krijgt uiterst rechts vrij spel voor hun gemakkelijke slogans die gericht zijn op het zaaien van verdeeldheid en het aanwijzen van zondebokken.  Wat wij moeten doen is veel moeilijker dan wat uiterst rechts doet. We moeten het vertrouwen van de mensen, die we verondersteld zijn te vertegenwoordigen, terugwinnen. We moeten duidelijk maken dat we niet alleen hun problemen begrijpen, maar dat we ook een visie hebben over hoe we hun leven kunnen verbeteren.

Met het nieuwe jaar in zicht zijn vele mensen bezorgd over de richting die Europa in 2017 zal inslaan. Het is nu hoog tijd dat we het tij keren. De belangen van de werkende mensen moeten op de eerste plaats komen en we zullen moeten strijden voor onze waarden van sociale rechtvaardigheid, solidariteit, gelijkheid en internationalisme.

Als we dat tesamen doen, en breken met de mislukte politiek van het verleden, kunnen we met vertrouwen de strijd met populistisch rechts aangaan.

*De tekst van de oproep werd vrij vertaald om ze bevattelijker te maken voor Vlaamse lezers. Ik heb me de vrijheid gegeven om het niet alleen over socialisten, maar ook over groenen en andere progressieven te hebben. Ik denk dat dat meer overeenkomt met hetgeen belangrijk is voor ons: meer eenheid in diversiteit ter linkerzijde.

http://www.prruk.org/jeremy-corbyns-manifesto-for-turning-the-tide-against-the-populist-far-right/